Veliko Palančište: 70 godina od pokolja Srba
U Velikom Palančištu kod Prijedora danas je obeleženo 70 godina od pokolja u tom selu gde su ustaše za samo jednu noć na zverski način ubile 342 stanovnika srpske nacionalnosti, među kojima je bilo 226 dece.
Vence su na spomen obeležje položile delegacije gradonačelnika Prijedora, opštinskih organizacija SUBNOR-a, Boračke i Organizacije porodica poginulih otadžbinskog rata Prijedor, te potomci žrtava Drugog svetskog rata.
Na partizanskom groblju i groblju žrtava fašističkog terora na Pohorinama u Velikom Palančištu održan je tradicionalni narodni zbor na kojem su evocirane uspomene na stradanje civila ovog, kao i susjednih sela Crna Dolina i Božići tokom oktobra 1942. godine, kao i borce stradale sa ovog područja tokom Drugog svetskog rata koji su na tom mestu sahranjeni kao bezimeni.
U pripremi monografijaS ciljem očuvanja sećanja na nedužno stradale stanovnike Velikog Palančišta, pre godinu dana osnovano je Udruženje potomaka i poštovalaca civilnih žrtava rata od 1941. do 1945. godine Veliko Palančište. Udruženje je prikupilo podatke o civilnim žrtvama rata u periodu od 1941. do 1945. godine u Velikom Palančištu, a sledeće aktivnosti biće priprema monografije kojom bi se trajno sačuvala istina o civilnim žrtvama rata u Velikom Palančištu, obeležavanje mesta stradanja civilnih žrtava rata, kao i zaštita postojećih spomen-obeležja. |
Predsednik Opštinske organiazacije SUBNOR-a Prijedor Veljko Rodić rekao je da je ovo sećanje na žrtve nad kojima su ustaše u noći 21. na 22. oktobar 1942. godine izvršili stravičan pokolj.
"Na mestu smo da se još jednom prisetimo svih žrtava tog stravičnog pokolja gde im je vetar jedini posetilac, a kiša jedini zvuk koji čuju, a nama večna opomena da se ovako nešto srpskom narodu na ovim prostorima ne sme dogoditi", rekao je Rodić u obraćanju okupljenima.
Predsednik SUBNOR-a Republike Srpske Blagoje Gajić je istakao da je tada bila druga ofanziva neprijateljske vojske na Kozari. Fašističke snage su, kaže Gajić, i u ovoj ofanzivi nasrnule na goloruki narod, iako im je primarni cilj bio borba protiv kozaračkih partizana.
"Ovo je jedan od najmonstruoznijih zločina koji je za vreme Drugog svjetskog rata izvršen na Kozari jer je te noći ubijeno bez ijednog pucnja ukupno 650 stanovnika, među kojima više od 200 dece u selu Palančištu i Gornjem Jelovcu, kod Prijedora gde je takođe postoji spomenik za žrtve ovog zločina", rekao je Gajić.
