U svim crkvama u Čikagu su u ponedeljak i utorak služena opela i pomeni povodom smrti patrijarha Pavla. Veliki broj vernika i naših sunarodnika upisao se u knjige žalosti koje su otvorene u našim diplomatskim predstavništvima, a Srbi iz Amerike sa posebnom ljubavlju i tugom sećaju se Njegove svetosti, patrijarha Pavla.
Vladika novogračanički Longin:
– Sve nas je pogodila teška vest o smrti Njegove svetosti, patrijarha Pavla, pa iako smo znali da boluje, vest nas je iznenadila i duboko zabolela.
U svim našim crkvama služimo i parastose našem duhovnom vođi, koji nas je zadužio svojom ljubavlju, razumevanjem, merom i toplinom.
Za nas u Americi posebno je bila važna njegova uloga u pomirenju naše razjedinjene crkve, pa smo sada složni u Gospodu, njemu zahvaljujući, možda snažniji i duhovno jači nego ikada ranije.
Srpski narod će se sada moliti da i novi duhovni vođa našeg naroda bude po uzoru na upokojenog patrijarha. Ja sam se lično mnogo puta sretao sa patrijarhom Pavlom, po njegovoj volji i uz njegov blagoslov sam i došao na službu u Ameriku i ja sam zahvalan zbog svega što je učinio za srpski narod širom planete.
Bezvremena snaga upozorenja
Srđa Trifković
– U srpskoj istoriji susrećemo dva tipa crkvenih lidera. Jedan odražava princip episkopata kao prinčestva crkve. Shodno tom principu, duhovni lideri ne samo da treba da preuzmu ulogu političkih prvaka u prelomnim vremenima, oni moraju da to učine. Takva je bila uloga Arsenija III Čarnojevića, koji je nekih stotinu hiljada obeznađenih i životno ugroženih Srba izveo iz Raške, sa Kosova i iz Makedonije u južnu Ugarsku, severno od Save i Dunava, 1690. godine. Takva je bila i uloga mučenika Gavrila Dožića, u užasnim godinama Drugog svetskog rata, raspetoga između Nemaca, takozvanih saveznika i logora Dahau. Takva bi bila i uloga pok. vladike šumadijskog Save, da je kojim slučajem izabran na tron sv. Save decembra 1990.
Patrijarh Pavle je sledio drugi model jerarhijskog očinstva, ništa manje legitiman u srpskoj i vaskolikoj pravoslavnoj tradiciji. On je bio prvo monah, pa tek onda episkop ili patrijarh. On je bio istinski podvižnik koji je svakim svojim činom svedočio onu Lazarevu, da je "zemaljsko za malena carstvo, a nabesko uvijek i dovijeka". Slabašni dečak rođen u slavonskoj sirotinji u vreme crnožute "kaznene šetnje do Niša" u jesen 1914. pokazao se dostojnim izazova svoga vremena, premda mu neki Srbi to ne priznaju. Hteli bi hajduka, arambašu, borca – kažu – a ne shvataju, siroti, da im je bas sićušni, skromni Pavle trebao: svaka je njegova molitva jača, sada znamo, od bilo kakve "prage" ili "orla".
Srđa Trifković, politički analitičar |
