commons.wikimedia/Kurdishstruggle
Kurdske žene borci u Siriji

Ko su u stvari Kurdi i zašto ih Turska napada? Evo nekoliko činjenica o ovom velikom narodu koji nikad nije stekao sopstvenu državu.

Kurdi su uglavnom bili nomadski narod do kraja Prvog svetskog rata i do raspada Osmanskog carstva. Kurdi čine oko 10% stanovništva Sirije, 19% stanovništva Turske, 15-20% Iraka i drugi su po veličini u Iranu. Pešmerge su njihovi borci i ima ih više od 100.000. Nacionalna su vojna sila koja štiti irački deo Kurdistana, a uključuju i ženske borce.

Ko su dakle, Kurdi?

Kurdi su etnička manjinska grupa koja većinom zauzima planinsko područje i prostire se u južnim delovima Turske, severnim delovima Iraka i Sirije, severu Irana i delu Jermenije. Iako su manjina, na tom području u stvari živi oko 25 do 30 miliona Kurda, a svima su zajednički rasa, kultura i kurdski jezik. Većina Kurda su sunitski muslimani.
Kurdi su se borili da zadrže svoj identitet, ali ih u Turskoj zovu i “planinskim Turcima”, a bilo im je zabranjeno da nose tradicionalnu kurdsku odeću, svoj jezik smeli su da govore samo kod kuće, nisu ga učili ni u školama. I danas se suočavaju sa diskriminacijom i progonom. Iako su Kurdi najveća etnička manjina u Turskoj i tamo čine oko 20% stanovništva, oni u Turskoj i dalje nemaju status manjinske grupe.
Početkom 20. veka Kurdi su počeli da rade na stvaranju sopstvene države poznate kao Kurdistan. Godine 1920. potpisan je Sevreski ugovor – jedan u nizu ugovora koje su sile Osovine potpisale posle poraza u Prvom svetskom ratu. Označio je konačni raspad Osmanskog carstva i pozvao na autonomni Kurdistan. Tri godine kasnije zapadni saveznici odustali su od zahteva za nezavisnom kurdskom državom i kurdski region je podeljen između nekoliko zemalja.

Šta kaže Turska?

Turski predsednik Redžep Tajip Erdogan uvek je zauzimao čvrst stav prema kurdskom nacionalizmu. On je jasno stavio do znanja da je njegov krajnji cilj uklanjanje Kurdistanske radničke partije (PKK), kurdske krajnje leve militantne i političke organizacije sa sedištem u Turskoj i Iraku koja se borila protiv turske države više od tri decenije.
Time je stvoren duboki jaz između Turaka i Kurda. U 2016. zatvorile su se prokurdske medijske kuće, više od 11.000 učitelja je otpušteno ili suspendovano zbog navodnih veza s PKK-om, a najmanje 24 turska vladina funkcionera zamenila su kurdske gradonačelnike u raznim gradovima Turske.
Turska je dugo nezadovoljna snažnim kurdskim prisustvom na severoistoku Sirije u blizini turske granice. Vojska zemlje već se preselila u delove područja koja su ranije držale Sirijske demokratske snage (SDF) koje su predvodili Kurdi i SAD, ali sada je u toku njihov dugogodišnji plan za stvaranje tampon zone na severu Sirije.
Dva su cilja:

1.oterati Kurde od njihove granice i

2. iskoristiti ovo područje za doseljavanje oko 2 miliona sirijskih izbjeglica.

Tramp ostavio Kurde na milost i nemilost Turcima

Američki predsednik Donald Tramp još u januaru je rekao da će SAD početi da povlače trupe iz Sirije i da ih “polako” šalju kućama. Sirijski Kurdi već tad su strahovali da bi američko povlačenje Turska mogla da iskoristi kao priliku za napad. Posle Trampove iznenadne najave povlačenja, u nedelju naveče, ti su se strahovi ostvarili. Ovaj potez ostavio je sirijske Kurde na milost i nemilost operacije koja ima za cilj njihovo uklanjanje i odlazak sa turske granice.

SDF, koalicija kurdskih i arapskih vojnika potpomognuta američkim, britanskim i francuskim specijalnim snagama, porazila je teroriste Islamske države i oslobodila istočnu Siriju u martu. SDF je saopštio da je izgubio 11.000 vođa i boraca dok se borio protiv Islamske države, a danas drže hiljade zarobljenih boraca ID.

Svi ti borci trebalo bi da budu predati Turskoj. Dok se mnogi sirijski Kurdi pripremaju za borbu, a civili odlaze u suprotnom smeru, hiljade zarobljenih terorista i logori u kojima su žene i deca ID, ostaće bez nadzora, što predstavlja ozbiljan rizik da bi Islamska država mogla ponovo da se formira.

POVEZANE VESTIVIŠE OD AUTORA

1 COMMENT

  1. Svidjalo se to nekome ili ne, Kurdi ce dobiti svoju drzavu. Pitanje je samo, da li ce to pametno iskoristiti?

OSTAVITE KOMENTAR

Please enter your comment!
Please enter your name here