Leto 2022. u Srbiji i Republici Srpskoj: Piramide usred Srpske

Radojica Ćosović

Lokalni slogan “fočaravajuće” je pravi opis Foče u jednoj reči. Jedinstvene peščane piramide, najočuvanija prašuma u Evropi s “Skakavcem”, kanjon Tare, najdublji u Evropi, Nacionalni park “Sutjeska” s najvišim planinskim vrhom u BiH i Zelengora sa osam jezera, najveće su dragocenosti ove nestvarno lepe opštine u Republici Srpskoj.

Nestvarno lepa Foča se proteže od pitomih drinskih zaravni do nepristupačnih planinskih vrhova, premrežena sa 17 reka i rečica i brojnih potoka. Glavna atrakcija svakako su peščane piramide, o kojima se malo zna iako su stare više od 200 godina. Ovaj fenomen u Miljevini je nastao erozijom tla, pod uticajem agresivne sprege mrazeva, vrućina, kiša i jakih vetrova. Figure nalik piramidama izgrađene su od peskovite gline, tako što je odnošen sitniji materijal , a ostale su čvršće stene. Zbog svoje poroznosti, piramide nose naziv “peščane”. Zanimljivo je da, zbog erozije peska sa podnožja, piramide ne rastu, ali im je telo svakog dana sve duže i visina im se faktički povećava. U blizini se nalaze vodopad Oteša, mesto koje vredi pronaći i pećina Ledenjača, koja je proglašena spomenikom prirode. Dolaskom u Foču ne smete propustiti obilazak prašume Perućice, NP “Sutjeska” i njene božanstvene, skoro netaknute, prirode i Tjentišta – spomen kompleksa Bitke na Sutjesci. Na ovom području nalazi se i lokalitet Vrbica (Mramor Crkvina), nekropola stećaka pod zaštitom UNESKO-a.

– Imamo toliko toga da pokažemo, kod nas je sve lepo i interesantno. Verujte nam na reč ili još bolje – proverite sami i posetite naše fočaravajuće predele. Sigurni smo da ćete nam se vraćati – poručuju iz TOO Foča.
Osim prirodnih lepota, turisti hvale gostoprimstvo, bogatu gastro ponudu, rakiju Zdravicu i kraft “Raft” pivo, koje valja probati.

Carstvo jezera 

Probudite se kraj jezera Donje bare, pa prošetajte do posebnog vidikovca, Borića sa kojeg se pruža fantastičan pogled na Perućicu i dolinu reke Sutjeske, a zatim nastavite i do jezera Gornje bare. Nećete pogrešiti ako posetite još jedno “gorsko oko” – Orlovačko, a i sva ostala jezera Zelengore.

Dolina heroja 

Osim magične prirode, posetioce NP Sutjeska ne ostavlja ravnodušnim ni priča o jednoj od najznačajnijih bitki iz Drugog svetskog rata, čuvene Bitke na Sutjesci. U okviru memorijalnog kompleksa “Dolina heroja” na Tjentištu, videćete impozantni spomenik čuvene bitke, Muzej i Spomen kuću sa 13 fresaka.

Skakavac u prašumi 

Jedna od poslednjih prašuma u Evropi, raskošna Perućica u okviru NP Sutjeska nalazi se pod zaštitom UNESCO. Sa vidikovca Dragoš sedlo vidi se impresivni vodopad Skakavac, koji se u srcu Perućice stropoštava sa 75 metara visine.

Najveći bazen 

NP Sutjeska i Tjentište idealno su mesto za šetnju i odmor u prirodi, ali i za alpinizam, vožnju kvadovima i foto safari. U okviru sportsko-rekreativnog centra se nalazi najveći otvoreni bazen na Balkanu (16.000 kvadrata) i razni sportski tereni.

Zdravica i zlatni sir 

Fočanska rakija Zdravica obogaćena je sa 37 vrsta lekovitih trava sa Zelengore. Uz nju odlično ide čuveni zlatni sir, jedinstvenog ukusa nastalog od mleka krava, koje pasu na preko 1.000 m.n.v.

Sat kula 

Šetnju u centru grada možete započeti obilaskom Muzeja Hercegovine sa četiri stalne postavke, produžiti do Sat kule, zadužbine Mehmed-paše Kukavice, poturčenog Srbina muslimana, pa nastaviti do Hrama Svetog Save (najvećeg pravoslavnog hrama u BiH) i Aladža džamije.

Predivni prizori 

NP Sutjeska, najstariji park u BiH krase vrhovi među kojima je najviši vrh u državi Maglić, visok 2.386 metara. Prirodne lepote tamo ostavljaju bez daha, a kažu da obavezno treba dočekati magično jutro na Prijevoru, u podnožju Maglića.

Spust za pamćenje 

Zbog nezaboravnog raftinga, Foča važi za BiH prestonicu adrenaliskog turizma. Kanjonom Tare (dug 80 km, dubok 1.300 m), drugim po veličini u svetu posle Kolorada (SAD), avanturisti će doživeti rafting za nezaborav. Najatraktivnija je deonica od Brštanovice do Sćepan Polja (15 km). U ponudi su i kanjoning, kajaking, zip lajn i sportsko penjanje.

Kako stići?

Koordinate: 43°30’00” SGŠ, 18°46’60” IGD
Horgoš – Foča 479 km
Beograd – Foča 313km
Foča – Peščane piramide 9 km, Tjentište (NP Sutjeska) 27 km, Brioni 3 km