Priča kaže da je jedan od najvećih osvajača u istoriji Atila Hunski umro iznenada u 58. godini tokom prve bračne noći.
Atila Hunski je od onih istorijskih ličnosti koje intrigiraju svojim životom. Tokom V veka, većina Evrope je na pomen njegovog imena drhtala od straha.
Međutim, priča o Atili Hunskom intrigira i zbog načina na koji je umro, kao i zbog mesta na kom je sahranjen. Da li je umro prirodnom smrću ili ga je ubila njegova žena Ildiko, pitanje je koje podstiče brojne rasprave u naučnom svetu kao i van njega.
Misterija izazvana njegovom iznenadnom smrću, kao i nezabeleženim grobnim mestom u vekovima koji su usledili izazvala je grozničavu potragu za mestom na kom je sahranjen i koje prema antičkom izvoru sadrži ogromnu količinu blaga.
Šta nam antički izvor govori?
Atila Hunski bio je vladar carstva, koje se prostiralo od današnje Nemačke do Urala i od Dunava do Baltičkog mora. Svoju apsolutnu vlast nad hunskim plemenima stekao je posle ubistva brata Blede, nakon čega je uspeo ono što niko pre njega nije – ujedinio je sva plemena od Volge do Germanije.
U latinskim izvorima on ostaje zabeležen pod nadimkom “Flagellum Dei”, što u prevodu na srpski znači “Bič Božiji”. Pretio je, ali zapravo nikada nije opljačkao Rim i Carigrad. Ipak, njihove stanovnike primorao je da mu plate ogromne količine zlata u zamenu za mirovne sporazume koji često nisu dugo trajali.
I dok se o njegovim slavnim osvajačkim danima zna dosta, o njegovoj sahrani ne znamo gotovo ništa.
Arheolog Žofija Mašek, koja se bavi istraživanjem Atile, navodi da danas postoji samo jedan preživeli izvor o Atilinoj sahrani. Taj izvor je antički pisac Jordanes iz VI veka, koji je u svom delu “Getica” napisao da je Atila sahranjen u troslojnom kovčegu.
Unutrašnji deo je bio sačinjen od zlata, drugi od srebra, a poslednji od gvožđa. Zlato i srebro su prema njenim navodima trebali da simbolizuju bogatstvo koje je Atila stekao, dok je gvožđe označavalo vojnu nadmoć Huna. Ipak, ovo nije bilo jedino bogatstvo, jer je Atila kako tvrdi, bio sahranjen sa draguljima, oružjem i nakitom.
Priča dalje kaže da su graditelji grobnice ubijeni kako bi lokacija ostala tajna. Kao izvor svih navedenih informacija Jordanes navodi Priskove zapise. Prisko je bio rimski diplomata koji je imao kontakt sa Atilom i njegovim dvorom.
Misteriozna lokacija
Naučnici danas tvrde kako nije poznato gde se nalazi grobnica, kao ni da li je nešto od nje danas sačuvano. Neke od hipoteza spominju da se možda nalazi u Velikoj mađarskoj ravnici, jer je poznato da se tu negde nalazio njegov vojni štab. Stoga, kako naučnici tvrde najveća je verovatnoća da je u njegovoj neposrednoj blizini i sahranjen.
Profesor istorije sa Katoličkog Univerziteta u Budimpešti Laslo Vezpremi navodi da je teorija o Velikoj ravnici u Mađarskoj za sada najverovatnija, ali da ne može da isključi mogućnost da se ona nalazi i u ravničarskim delovima srpskih ili rumunskih teritorija.
Takođe, postoji i mogućnost da je grobnica već pronađena, ali da nije povezana sa Atilom. Kao jedan od takvih primera je i ostava zlatnih predmeta u Nagiszeksosu u Mađarskoj, tvrdi profesor arheologije Valerija Kulčar sa Univerzitetu u Segedinu u Mađarskoj.
Ona objašnjava da se nalazi iz ove ostave poklapaju sa vremenom procvata hunske dominacije na ovim prostorima, ali da nije jasno da li su ti artefakti nekome bili namenjeni ili su zakopani u žurbi i zaboravljeni.
Ipak, da li će do njenog otkrića doći, naučnici ne mogu da se slože. Dok jedni tvrde da će ona možda zauvek ostati skrivena, drugi su sigurni da će u budućnosti neki istraživački tim otkriti misterioznu grobnicu. I kako dodaju, to ne znači da ona još odavno nije opljačkana.
