Znameniti ljudi koji su pre pedeset, sto i više godina opisivali srpske zemlje, kao da su bili vidoviti. Njihove reči važe i danas, bilo da je reč o našim naravima, ili o mestu u vremenu i prostoru.
“Da sadašnja svjetska paragrafska pravda kazni vrlo često i ono što zaslužuje poštu i zaštitu, i mahom kazni pojave, a ne brine se da iznađe i da otkloni uzroke njihove, pa ne bi više imala muke sa pojavama prestupnika i zločinaca. Da sadašnji vojni sistem učenja i uprave služi onome ko ima u rukama vlast i bogatstvo, ne gledajući ni na svoga roditelja i brata, a kamoli na pravedni glas radnog naroda. Da današnja crkva po volji njenih osvećenih i visoko osvećenih slugu i upravnika postaje dom trgovine, dom ekspalatacije, zaglupljivanja, dom međusobne i međunarodne omraze i uzor vještak bezbrojnih posve štetnih za narod ceremonija, sasvim protivnik nauci uzor-mučenika Hrista i kriterijumu naučnih istina. Da današnji moral nije ništa drugo do javni štit najvećim varalicama i razvratnicima. Da je današnja nauka većinom u službi vlasnika i kapitalista”
(Vaso Pelagić, narodni učitelj, u odbrani zbog napada na Obrenoviće, 1895)
