Crna Bogorodica iz Apatina
Jedini kip crne Bogorodice, sa takođe crnim Bogomladencem u naručju, ne samo u Srbiji, nego i u ovom delu Evrope, čuva se već više od dva i po veka u Apatinu, a priča o tome kako je tu dospela kreće se, veli Jakob Pfajfer, župnik tamošnje katoličke crkve Uznesenja Marijinog, između stvarnosti i legende. Stvarnost je da je tu od 1748. i da su je doneli prvi nemački kolonisti.
O tome zašto je, naročito u 18. i 19. veku, njen kult bio veoma rasprostranjen u srednjoj Evropi postoje dva objašnjenja. Po jednom, to je zbog stiha iz biblijske "Pesme nad pesmama" koji kaže "Crna sam, ali sam lepa...", a, po drugoj, ona je, upravo zbog boje, bila zaštitnica običnog sveta, pre svega, radnika u polju, i samih pocrnelih od sunca i teškog rada na njivama.
Nemački kolonisti su kip crne Bogorodice doneli u specijalno napravljenim splavovima ili "ulmskim kutijama", iz Ulma Dunavom kretali na jug, a među njima je, kaže legenda, bila i Marija Ejnsidel, koja je Bogorodicu spasla iz crkve u svom selu, spaljene u tek završenom francusko-nemačakom ratu, priča Pfajfer.
Gde god je, nastavlja on, tokom višenedeljnog puta stao njen splav, Ejnsidelova je izlazila i stavljala kip na obalu. Tek u Apatinu on je ostao da stoji uspravno, pa su prvi nemački doseljenici tu i ostali, a Apatin nazvan "vrata kolonizacije".
"Mada joj se ne pripisuju konkretne isceliteljske moći, crnoj Bogorodici su se molile majke za zdravlje svoje dece, ratari za dobar rod, ratnici pred odlazak u bitke...", nastavlja nesvakidašnju priču istoričar Boris Mašić. "Ovaj kip je, već te 1748. postavljen na glavni oltar prve apatinske crkve Uznesenja Marijinog, čiji temelji su i danas negde na dnu Dunava, koji ju je, potpuno promenivši tok, poplavio 1795. Kip je, na sreću, spasen i prenet u novi hram, čija gradnja je počela iste godine".
Apatin su, i tada i kasnije, hodočastili Nemci iz svih delova Vojvodine, ali i iz Mađarske, Rumunije i drugih zemalja. Mada je taj običaj kroz vreme lagano jenjavao, tako je bilo sve do kraja Drugog svetskog rata, kada je najveći deo njih, uključujući i one iz Apatina gde ih je danas tek dvestotinak, zajedno sa nemačkom vojskom otišao u prapostojbinu.
"Potomci podunavskih Nemaca i danas idu na hodočašća crnoj Bogorodici, ali u bavarski grad Altenting, koji je sada njeno najveće svetilište", kaže Mašić. "Ipak, sve više njih, naročito 15. avgusta, o Uznesenju Marijinom po novom kalendaru, dođe i u Apatin, da se pokloni svetici njihovih praotaca".
Drvo iz Jerusalima
Na dan početka njene gradnje, 15. avgusta 1795, uz apatinsku crkvu zasađeno je i trnovo drvo, danas visoko preko 15 metara i sa prečnikom od dva metra.
|
