Crkva Svetog Stefana u srcu Kruševca, nekadašnje srpske prestonice, zadužbina je kneza Lazara. Po svom ktitoru u narodu je prozvana Lazaricom. Lazarica je prvo veliko graditeljsko delo kneza Lazara posle izmirenja Srpske pravoslavne crkve i Carigradske patrijaršije, i tom podvigu kneževom patrijarh Danilo Treći beleži: "Ovaj hristoljubivi vladar gore i humove svoje države ispuni obiteljima monaških žilišta, gde se nastaniše i življahu monasi koji sebe Bogu orodiše usamljenošću i svakim molitvenim tihovanjem." Veruje se da je Lazaricu gradio čuveni Rade Borović, zvani Rade Neimar, kao i da ju je knez podizao zajedno sa Kruševcem, po rođenju sina Stefana 1374. godine i stoga je posvetio Svetom Stefanu. Lazaricu je poklonio svom prvencu, potonjem despotu Stefanu Lazareviću, kao i prestonoj gospodi. Lazarica se zato nalazi u okviru utvrđenog grada, gde zauzima središnje mesto. Ona je jedan od najlepših primera moravske arhitektonske škole, pa se i po tome značajno odvaja od skromnih manastirskih građevina tog vremena. Skulpturna dekoracija na veselim i kitnjastim fasadama ove crkve je veoma bogata, jer je napravljena u skladu sa svetovnim životom na vladaočevom dvoru. Bogata kamena dekoracija nalazi se na brojnim prozorima i rozetama izuzetne lepote i osvaja mnoštvom geometrijskih ornamenata, životinjskih i biljnih motiva i dekorativnim prepletima pod velikim uticajem tada modernog romansko-gotskog stila. Lazareva zadužbina je prvi put stradala u napadu sultana Muse 1413. godine koji je harao ovim krajevima, a tokom turske vladavine sasvim je opustela. Gotovo u ruševinama, odolevala je do austro-turskog rata 1739. godine, kada je oslikana, ali je po povratku Turaka, pred kraj 18. veka služila kao barutana. Posle oslobođenja Kruševca 1833. godine Lazarica je obnovljena po nalogu kneza Miloša Obrenovića, a konačno dovršena 1843. zalaganjem porodice Karađorđević. Na Vidovdan se svake godine u crkvi Lazarici, daje pomen kosovskim, ali i svim drugim izginulim srpskim ratnicima.
|
Mošti oca i kćeri |
