Neke istorije čuvenih srpskih porodica u periodu između dva svetska rata imaju svoje spomenike arhitekture izvan prestonice. Takav je slučaj sa zadužbinom industrijalca i velikog narodnog dobrotvora Ljubomira – Ljuba Saračevića u selu Silopaju na Rudniku. Ljubomir Saračević je bio jedan od osnivača, najvećih akcionara i predsednik Izvozne banke Kraljevine Jugoslavije. Pored velelepne crkve u svome rodnom selu, on je podigao hotel Avalu u Budvi, a kao anonimni dobrotvor, za opštenarodno dobro, podigao je u Beogradu bolnicu na Karaburmi i Dom za ratnu siročad na Avali. Ondašnja “Politika” je prilikom otvaranja ovih ustanova pisala da zadužbinar, dobrotvor želi da ostane anoniman.
Na mestu predsednika Izvozne banke uhapšen je 1946. godine, i celokupna imovina mu je oduzeta.
Ali, zadužbine među kojima posebno mesto zauzima Crkva Svetog Nikole u rodnom selu, ostale su da svedoče o jednom velikom čoveku i njegovom velikom delu. Ljubomir je sa četvoricom svoje braće, Dragomirom, Tihomirom, Milijanom i Sretenom prošao Albansku golgotu. Sva petorica su učestvovali u proboju Solunskog fronta na povratku u otadžbinu, gde je svoj život položio najmlađi Sreten.
Ove godine je upriličena jubilarna svečanost, proslava osamdesete godišnjice od njenog osvećenja, koje je izvršio ondašnji episkop žički, danas Sveti vladika Nikolaj. Ovim povodom, u otadžbinu je doputovao prota Dragan Saračević, sveštenik iz Sidneja, jedan od dobrotvorovih unuka. Inače, veći broj članova ove velike porodice posle rata se raselio po dijaspori. Pored prote Dragana u Sidneju, jedni su u Londonu, jedni u Njujorku, a Ljubomirova kćerka i unuk Miloš su se našli u Berlinu. Miloš je tamo Berlinu završio studije i doktorirao ekonomiju, a danas je generalni direktor Brandeburg banke u Potsdamu, jedne od najvećih nemačkih banaka.
Ovom prilikom prota Dragan i njegov brat od tetke Miloš, sa svojim porodicama, za obeležavanje ovog jubileja donirali su elektrifikaciju zvona, koja su još uvek najveća u žičkoj eparhiji.
Svečanost je počela Svetom arhijerejskom liturgijom koju je uz sasluživanje sedam sveštenika sluzio episkop žički Justin, a nastavljena za velikom trpezom ljubavi, pripremljenom za sve prisutne, zvanice i goste.
O istorijatu podizanja ove zadužbine govorio je direktor Muzeja Rudničko-takovskog kraja iz Gornjeg Milanovca Aleksandar Marušić, koji je posebno napomenuo da je ova monumentalna zadužbina, prema zvaničnoj statistici, najlepša srpska crkva podignuta u Kraljevini Jugoslaviji između dva svetska rata. Zbog toga je i nazvana “skrivena lepotica”, budući da se ne nalazi u nekom velikom gradu ili nekom poznatom mestu.
Priložene fotografije govore više od pisane reči…
Od političara do diplomata
O velikom značaju ovog jubileja govori i činjenica da su među glavnim zvanicama bili direktor Uprave za saradnju sa crkvama i verskim zajednicama Republike Srbije Mileta Radojević, gradonačelnik Gornjeg Milanovca Dejana Kovačević, opozicioni lider Boško Obradović i penzionisani ambasador Srbije Rajko Bogojević, koji je službovao u Londonu, Kairu i Varšavi.
Došli i Srbi iz Australije
Ovo slavlje je prisustvom posebno obeležio i jedan broj Srba iz Australije, koji su se kao gosti prote Dragana Saračevića našli na godišnjem odmoru u otadžbini.
Među njima su bili i protojerej stavrofor Velibor Bojičić iz Brizbejna, bivši predsednik Crkvenih opština u Melburnu i Kanberi Branivoje Jevtović i kamerman Slobodan Antić, koji je snimio celu svečanost.
