Pitanje preuređenja dela Beograda od Stambol-kapije prema Batal-džamiji, odnosno od današnjeg glavnog gradskog Trga Republike do Skupštine Srbije, pokrenuto je 1842. zahtevom građana "koji placeve svoje po krivim sokacima imaju". Oni su tražili da im se dopusti građenje kuća na tim parcelama. Istina, takve molbe su bile retkost, ali ukazuju na doba kada se polako stvarala Fišegdžijska čaršija duž nekadašnjeg Carigradskog druma.
|
Vojnici i davljenici |
U toj čaršiji, današnjem Bulevaru kralja Aleksandra, započeta je 1906. godine gradnja monumentalne Narodne skupštine po zamisli arhitekte Jovana Ilkića. Unutrašnjost zdanja je delo Nikole Krasnova, arhitekte koji je izbegao iz Sovjetske Rusije. Ilkić je imao velikih svađa sa drugim istaknutim arhitektama koji su zagovarali veliki plato sa kolonadama ispred parlamenta. Konačno, temelji Skupštine položeni su na tlu na kojem su se nekada nalazile Marvena pijaca i Batal-džamija. Gradnja je prekinuta zbog balkanskih ratova i Velikog rata, pa je Skupština završena tek 1926. godine. Ilkićev posao je dovršio njegov sin i naslednik u zanatu, Pavle Ilkić.
U neposrednoj blizini Skupštine smestila se još jedna monumentalna građevina, Crkva Svetog Marka. Zidana je pet godina, od 1931. na mestu istoimene male crkve. Hram su, po ugledu na crkvu manastira Gračanice, zadužbine kralja Milutina iz 14. veka, projektovali braća Petar i Branko Kostić. Sa krstom na kupoli, crkva je bila visoka 70 metara. Prvobitna crkva posvećena ovom svetitelju nalazila se na kraju starog groblja, a danas je na njegovom mestu Tašmajdanski park. Groblje nije bilo podeljeno na parcele, nego izukrštano stazama sa puno cveća i žbunja. Mesto za sahranu se kupovalo od crkve i zato je ona važila za najbogatiju beogradsku bogomolju.
