Srednjovekovna prestonica Kruševac danas je moderan grad bogat šarolikim sadržajima, od istorijskih spomenika koji svedoče burnoj prošlosti, duhovnih hramova, opuštajuće Ribarske banje do jastrebačke avanture u netaknutoj prirodi.
Toliko glumaca je iznedrio da imaju svoj (glumački) trg, a ono što mnoge najviše intrigira je zašto meštane zovu Čarapani. Prema prvoj teoriji, nadimak potiče iz doba Prvog srpskog ustanka kada su ovdašni ustanici izuli svoje opanke i u čarapama, nečujno, pošli na Turke. Drugo tumačenje je u vezi sa muškim običajem da nose duge vezene čarape. Razgledanje Kruševca valjalo bi početi u centru grada ispred njegovog simbola – Spomenika kosovskim junacima iza kojeg se nižu znamenitosti te epohe. Za formiranje slike o srednjovekovnom Kruševcu, meštani preporučuju Galeriju Milića od Mačve i jedinstven mozaički kompleks u sali Gradske uprave. Laganom šetnjom prolazi se pored tri trga, “tematski” različitih a zanimljivih. Obilazak grada treba završiti na brdu Bagdali (prevod: božanstven pogled) s fenomenalnim parkom minijatura svetinja. Na periferiji se nalazi memorijalni kompleks “Slobodište”, gde su okupatori streljali borce u II svetskom ratu, a potom treba videti selo Bele Vode, vekovnu prestonicu klesarske umetnosti, i njene kamene skulpture. U obližnjoj Ribarskoj banji proverite zašto je zovu kraljevska, a na planini Jastrebac kakvu avanturu nudi. Čarapani se ponose i manastirima Sveti Roman i Pokrov Presvete Bogorodice (okolina Banje), različitih po mnogo čemu, ali podjednako značajnih. U blizini je i manastir Naupara, čuven po rozeti na fasadi, jedinstvenoj po bogatstvu motiva i lepoti izrade.
– Doživite Kruševac dodirom belovodskog peščara- čudesnog kamena ugrađenog u crkvu Lazaricu i panoramskim razgledanjem mini autobusima “kolibri”. Osetite Kruševac kroz skladne i harmonične ukuse najboljih Rubinovih vina i ovdašnjih gastronomskih čarolija. Očekujemo vas – poručuju iz TO Kruševca.
Park minijatura
U parku minijatura su predstavljeni najznačajniji srpski manastiri
Tri trga
Na Trgu glumaca ispred pozorišta nižu se biste legendarnih kruševačkih glumaca: Čkalje, Đuze Stojiljkovića, Taška Načića, Radmile Savićević… Trg “Fontana” obuhvata Saborni hram Svetog Đorđa i Spomenik ratnicima 1912-1918, a nedaleko je Trg Kosturnica prepoznatljiv po spomeniku despotu Stefanu Lazareviću, sinu kneza Lazara.
Obavezne znamenitosti
Ispred arheološkog kompleksa “Lazarev grad” stoji Crkva Lazarica, biser moravske arhitekture. Obavezno treba videti i Narodni muzej, spomenike knezu Lazaru i kneginji Milici, ostatke Kneževog dvora i Donžon kulu – najjaču kulu u utvrdi. Izdvaja se po veličini i ulazu- drvenim stepenicama, radi brzog sprečavanja prodora u kulu.
Avantura, pa opuštanje
Skoro netaknutom prirodom Jastrepca možete šetati, penjati se po steni za trening alpinista ili proći zip lajnom iznad jezera. Potom se opustite u Ribarskoj banji u najsavremenijem “wellness i spa” centru.
Vek unazad
U Kući Simića osetićete se kao da ste se vratili vek unazad, jer će vam kućna postavka toliko realno dočarati porodični život u kruševačkoj varoši početkom XX veka.
Prestonica klesarstva
Muzej klesarstva i Park skultura u selu Bele Vode oduševljavaju toplinom boja i oblikom belovodskog peščara ugrađenog u mnoge duhovne hramove. Na čuvenoj “Belovodskoj rozeti” od 1988. dodelju kameno priznanje za doprinos srpskoj kulturi, a prva dobitnica je bila Desanka Maksimović.
Značajni manastiri
Manastir Sveti Roman sagrađen je krajem XIV na temeljima crkve iz IX veka. U porti se nalazi spomenik ruskom pukovniku Nikolaju Nikolajeviču Rajevskom, Tolstojeva inspiracija za lik grofa Vronskog u romanu “Ana Karenjina”. Bogato živopisan sa sređenim izvorom i portom, manastir Pokrova Presvete Bogorodice (kraj XIX veka) spada u najposećenije bogomolje u kraju.
Kako stići
Koordinate: 43°34’60” SGŠ, 21°19’36” IGD
Kruševac – aerodromi Nikola Tesla (Beograd)/ “Konstantin Veliki” (Niš) – 196 km/ 80 km
Udaljenost Kruševca od E75 – 27km
Kruševac – Bele vode 14 km/Jastrebac 25 km/ Ribarska banja 35 km
